بیماری آبله میمونی یا ام پاکس چیست؟ آیا راه درمانی دارد؟

بیماری آبله میمونی یا ام پاکس چیست؛ آبله میمونی یا ام پاکس (Mpox) یک بیماری ویروسی نادر اما به شدت قابل توجه است که توسط ویروس ارتوپاکس‌ویروس ایجاد می‌شود. این ویروس برای اولین بار در سال 1958 در گروهی از میمون‌هایی که برای تحقیقات نگهداری می‌شدند شناسایی شد، از این رو به نام “آبله میمونی” معروف شد. هرچند که این بیماری می‌تواند حیوانات مختلفی را آلوده کند، انسان‌ها نیز در صورت تماس با ویروس در معرض خطر قرار می‌گیرند. این بیماری به عنوان یکی از انواع بیماری‌های زئونوتیک شناخته می‌شود، به این معنی که می‌تواند بین حیوانات و انسان‌ها منتقل شود.

علت نام‌گذاری و تاریخچه آبله میمونی؛ بیماری آبله میمونی یا ام پاکس واقعا چیست؟

آبله میمونی برای اولین بار در میمون‌های نگهداری شده در آزمایشگاه‌ها شناسایی شد، اما این به این معنی نیست که منشاء اصلی این بیماری میمون‌ها هستند. در واقع، منابع حیوانی دیگری نیز مانند جوندگان آفریقایی به عنوان میزبان‌های اصلی این ویروس شناخته می‌شوند. از زمان شناسایی این بیماری تا به امروز، موارد انسانی آن در مناطق مختلفی از آفریقا و به طور نادر در سایر نقاط جهان گزارش شده است.

عکس بیماری آبله میمونی یا ام پاکس بصورت زیر است؛

بیماری آبله میمونی یا ام پاکس به شکل بثورات پوستی قرمز و برجسته ظاهر می‌شود که به تدریج به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شوند. این بثورات معمولاً در ابتدا بر روی صورت و سپس در سایر نقاط بدن مانند دست‌ها، پاها و تنه دیده می‌شوند و ممکن است با درد و خارش همراه باشند. در شکل زیر عکس بیماری آبله  میمونی یا ام پاکس را مشاهده می کنید.

ام پاکس چیست؟ و چرا سازمان بهداشت جهانی آن را یک وضعیت اضطراری اعلام کرد؟ علائم بیماری آبله میمونی؛ در ویدیو زیر مفصل توضیح داده می شود:

نحوه انتقال و سرایت آبله میمونی

ویروس آبله میمونی از طریق تماس مستقیم با حیوانات آلوده یا از طریق تماس با مایعات بدن، تاول‌ها یا ترشحات مخاطی افراد مبتلا به انسان منتقل می‌شود. علاوه بر این، ویروس می‌تواند از طریق قطرات تنفسی نیز منتقل شود، به خصوص در محیط‌های بسته و در صورت تماس نزدیک با فرد مبتلا. استفاده از تجهیزات و سطوح آلوده نیز می‌تواند به انتقال ویروس کمک کند، بنابراین رعایت بهداشت فردی و محیطی بسیار حیاتی است.

چگونه الکل و ضدعفونی‌کننده‌های دست از گسترش آبله میمونی جلوگیری می‌کنند؟

الکل و اسپری‌های الکل‌دار و پد الکلی نیوساد به عنوان یکی از موثرترین مواد ضدعفونی‌کننده دست‌ها شناخته می‌شوند و نقش مهمی در جلوگیری از گسترش بیماری‌هایی مانند ام پاکس دارند. ویروس آبله میمونی از طریق تماس مستقیم با ترشحات پوستی، مایعات بدن یا سطوح آلوده قابل انتقال است. استفاده از الکل با غلظت حداقل 70% می‌تواند به طور موثر ویروس را غیرفعال کند و از انتقال آن جلوگیری کند.

ضدعفونی کردن منظم دست‌ها با الکل، به ویژه پس از تماس با سطوح عمومی یا افراد مشکوک به عفونت، می‌تواند خطر ابتلا به ام پاکس را به طور قابل توجهی کاهش دهد. این روش ساده و سریع، یک اقدام پیشگیرانه مهم در کنار سایر اقدامات بهداشتی مانند استفاده از ماسک و حفظ فاصله اجتماعی است.

پیشگیری از ام پاکس: اهمیت واکسیناسیون با JYNNEOS در جمعیت‌های پرخطر

واکسن JYNNEOS یک واکسن دو دوزه است که برای محافظت در برابر ویروس آبله میمونی (ام پاکس) و آبله انسانی توسعه یافته است. این واکسن برای ایجاد بهترین سطح ایمنی نیازمند دریافت هر دو دوز است. دوز دوم باید چهار هفته پس از دوز اول تزریق شود.

واکسن JYNNEOS به عنوان یک ابزار مهم در مهار گسترش ویروس ام پاکس شناخته می‌شود. با این حال، حتی پس از دریافت واکسن، افراد باید همچنان از تماس نزدیک و پوست به پوست با فردی که به این بیماری مبتلاست، اجتناب کنند.

نحوه تزریق واکسن آبله میمونی یا ام پاکس؛ فردا طب مفصل توضیح  می دهد؛

واکسن JYNNEOS که برای محافظت در برابر ویروس آبله میمونی (ام پاکس) و آبله انسانی توسعه یافته است، به دو روش مختلف قابل تزریق است. انتخاب روش تزریق بستگی به شرایط جسمی فرد، ترجیحات شخصی، و توصیه‌های پزشک دارد. در ادامه به توضیحات بیشتری در مورد هر دو روش تزریق و نکات مرتبط با آنها می‌پردازیم.

روش‌های تزریق واکسن JYNNEOS

تزریق زیرجلدی (Subcutaneous)

در این روش، واکسن به لایه چربی زیر پوست تزریق می‌شود. محل تزریق معمولاً پشت بالای بازو است، در ناحیه‌ای که عضله سه سر قرار دارد. این روش تزریق یکی از روش‌های رایج و مورد استفاده برای بسیاری از واکسن‌هاست، زیرا به خوبی تحمل می‌شود و احتمال بروز عوارض جانبی کم است. تزریق زیرجلدی به ویژه برای افرادی که نگران باقی‌ماندن جای زخم یا علامت هستند، مناسب است. همچنین، در افرادی که سابقه زخم‌های کلوئیدی دارند، این روش توصیه می‌شود زیرا احتمال بروز زخم‌های برجسته و ناهموار در این روش کمتر است.

تزریق داخل جلدی (Intradermal)

در روش تزریق داخل جلدی، واکسن به لایه‌های بالایی پوست تزریق می‌شود. این نوع تزریق معمولاً در ناحیه ساعد انجام می‌شود، اما می‌توان آن را در نواحی دیگری از جمله پوست پشت بالای شانه (زیر تیغه شانه) یا پوست شانه بالای عضله دلتوئید نیز انجام داد. روش تزریق داخل جلدی معمولاً باعث ایجاد یک برجستگی کوچک در محل تزریق می‌شود که ممکن است تا چند روز باقی بماند و در برخی موارد ممکن است جای زخم کوچکی نیز به جا بگذارد. به همین دلیل، برخی افراد ممکن است ترجیح دهند که این تزریق در ناحیه‌ای انجام شود که کمتر در معرض دید است، مانند پشت شانه.

تصمیم‌گیری در مورد روش تزریق

تصمیم‌گیری در مورد اینکه واکسن به کدام روش تزریق شود، معمولاً با مشورت میان فرد و پزشک انجام می‌شود. عواملی مانند سن، سابقه زخم‌های پوستی، و نگرانی‌های ظاهری می‌توانند در این تصمیم‌گیری دخیل باشند. به عنوان مثال، افرادی که سابقه زخم‌های کلوئیدی دارند، بهتر است از روش تزریق زیرجلدی استفاده کنند تا از بروز زخم‌های برجسته جلوگیری شود. همچنین، برای افرادی که نگران دیده شدن محل تزریق هستند، تزریق داخل جلدی در ناحیه‌های کمتر قابل مشاهده مانند پشت شانه توصیه می‌شود.

اثربخشی و اهمیت دو دوز واکسن آبله میمونی ام پاکس

صرف‌نظر از روش تزریق، واکسن JYNNEOS در هر دو حالت زیرجلدی و داخل جلدی به طور مساوی در برابر ویروس ام پاکس موثر است. اما برای دستیابی به حفاظت کامل، بسیار مهم است که هر دو دوز واکسن دریافت شود. تحقیقات نشان داده‌اند که دوز اول واکسن مقداری حفاظت در برابر ویروس ایجاد می‌کند، اما برای تقویت و پایدار شدن ایمنی بدن، دوز دوم ضروری است. فاصله زمانی بین دوز اول و دوم باید 4 هفته (28 روز) باشد. اگر به هر دلیلی نتوانستید دوز دوم را به موقع دریافت کنید، باید هر چه سریع‌تر آن را دریافت کنید تا دوره واکسیناسیون کامل شود و حفاظت طولانی‌مدت حاصل گردد.

اهمیت رعایت توصیه‌های بهداشتی پس از واکسیناسیون

حتی پس از دریافت واکسن، مهم است که افراد همچنان از تماس نزدیک و پوست به پوست با افرادی که علائم ام پاکس دارند، اجتناب کنند. واکسیناسیون یک ابزار قوی در پیشگیری از شیوع این ویروس است، اما به تنهایی کافی نیست. رعایت اصول بهداشتی و اجتناب از رفتارهای پرخطر همچنان نقش مهمی در کنترل گسترش بیماری دارد

توصیه‌های CDC برای واکسیناسیون

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) واکسیناسیون علیه ویروس ام پاکس را در شرایط زیر توصیه می‌کند:

در صورت تماس مشکوک یا شناخته‌شده با فرد مبتلا به ام پاکس: اگر فردی با فرد مبتلا به این ویروس در تماس بوده، واکسیناسیون توصیه می‌شود.

داشتن شریک جنسی مبتلا در دو هفته گذشته: اگر شریک جنسی فرد در دو هفته گذشته به ام پاکس مبتلا شده باشد، واکسیناسیون ضروری است.

داشتن بیش از یک شریک جنسی

افرادی که در محیط کاری با خطر مواجهه با ارتوپاکس‌ ویروس‌ها روبرو هستند: شامل افرادی که در آزمایشگاه‌ها یا مراکز درمانی کار می‌کنند و ممکن است با این ویروس‌ها در تماس باشند.

وضعیت واکسن JYNNEOS

واکسن JYNNEOS در حال حاضر به عنوان یکی از واکسن‌های اصلی برای پیشگیری از آبله میمونی و آبله در ایالات متحده و سایر کشورها تایید شده است. این واکسن به دلیل اثربخشی بالا و ایمنی مناسب، به ویژه در جمعیت‌های پرخطر توصیه می‌شود. با توجه به شرایط خاصی که در بالا ذکر شد، دریافت این واکسن می‌تواند به طور موثری از انتشار ویروس جلوگیری کند و به کنترل شیوع آن کمک کند.

در نهایت، رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و واکسیناسیون به موقع می‌تواند نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از این بیماری داشته باشد.

جمعیت‌های در معرض خطر

افرادی که در مناطق بومی آبله میمونی زندگی می‌کنند یا به آن مناطق سفر می‌کنند، بیشتر در معرض خطر هستند. همچنین، کارکنان بهداشتی که با بیماران مبتلا سروکار دارند یا افرادی که با حیوانات وحشی در تماس هستند، باید اقدامات احتیاطی بیشتری را رعایت کنند. در صورت بروز شیوع، واکسیناسیون سریع و کنترل منابع انتقال می‌تواند از گسترش بیشتر بیماری جلوگیری کند.

پیشگیری و درمان آبله میمونی

تا کنون، درمان خاصی برای آبله میمونی وجود ندارد و بیشتر درمان‌ها به کنترل علائم و جلوگیری از عفونت‌های ثانویه معطوف است. در موارد شدید، ممکن است از داروهای ضد ویروسی خاصی استفاده شود که برای ارتوپاکس‌ویروس‌ها موثر هستند. همچنین، واکسن‌هایی مانند ام پاکس می‌توانند به پیشگیری از ابتلا کمک کنند.

یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری، رعایت بهداشت شخصی و محیطی است. شستشوی مرتب دست‌ها، استفاده از ماسک و دستکش در تماس با افراد مشکوک و حیوانات وحشی، و اجتناب از تماس با مایعات بدن یا بثورات پوستی افراد مبتلا از جمله اقدامات ضروری هستند.

تاثیر واکسیناسیون و اهمیت آن

واکسیناسیون با واکسن‌هایی مانند ام پاکس می‌تواند تا حد زیادی از بروز آبله میمونی جلوگیری کند. این واکسن‌ها بر اساس ویروس ضعیف شده‌ای ساخته شده‌اند که بدن را تحریک به تولید پاسخ ایمنی می‌کند. افراد در معرض خطر بالای ابتلا، مانند کارکنان بهداشتی و افرادی که در مناطق شیوع آبله میمونی زندگی می‌کنند، به شدت توصیه می‌شود که واکسینه شوند.

نقش ماسک و دستکش در جلوگیری از سرایت آبله میمونی یا ام پاکس

استفاده از ماسک و دستکش نقش بسیار مهمی در پیشگیری از انتقال ویروس آبله میمونی دارد. ماسک می‌تواند از انتقال ویروس از طریق قطرات تنفسی جلوگیری کند، در حالی که دستکش‌ها می‌توانند از تماس مستقیم با سطوح آلوده و ترشحات بدن بیماران محافظت کنند. با این حال، استفاده صحیح از این تجهیزات حیاتی است؛ به عنوان مثال، ماسک باید به طور کامل دهان و بینی را پوشش دهد و دستکش‌ها باید پس از هر بار استفاده به درستی دور انداخته شوند.

جمع بندی درباره بیماری آبله میمونی یا ام پاکس

آبله میمونی یا ام پاکس یک بیماری ویروسی نادر اما قابل توجه است که می‌تواند در صورت عدم پیشگیری و کنترل مناسب به سرعت گسترش یابد. آگاهی از علائم، نحوه انتقال، و روش‌های پیشگیری از این بیماری می‌تواند نقش مهمی در محافظت از سلامت فردی و عمومی داشته باشد. واکسیناسیون، استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب مانند ماسک و دستکش، و رعایت بهداشت فردی از جمله مهم‌ترین اقدامات برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری هستند. با ارائه اطلاعات جامع و کاربردی در سایت خود و استفاده از استراتژی‌های SEO مناسب، می‌توانید جایگاه محتوای خود را در موتورهای جستجو بهبود بخشید و مخاطبان بیشتری را جذب کنید.